21e eeuwse vaardigheden

"In the old days the student went to school to get what the school had to offer him. Now he goes to school to satisfy a definite need for self-development."

Helen Parkhurst - Education on the Dalton Plan, 1922

Leerlingen die nu in groep 8 zitten, gaan waarschijnlijk rond het jaar 2075 met pensioen. We kunnen ons nu al nauwelijks een voorstelling maken hoe de maatschappij er over 10 jaar uitziet, laat staan over 50 jaar. We spreken over de kenniseconomie, de globalisering, jobrotation, over levenslang leren. Maar welke mensen passen daarbij? Over welke kwaliteiten moeten deze mensen beschikken?

Helen Parkhurst vond al dat onderwijs een brede functie heeft: onderwijs behoort leerlingen cultureel en moreel te vormen zodat ze zelfredzaam zijn en zich sociaal verantwoordelijk voelen. Ze zijn geoefend in, gewend aan en voorbereid op het leven, het werken en het samenleven in de toekomstige maatschappij. Kortom, het gaat om persoonsvorming en socialisatie.

Onze school geeft niet alleen onderwijs, maar vormt ook. Wij geven vanuit een eigen visie invulling aan het stimuleren van creativiteit, kritisch denken, probleemoplossend vermogen en samenwerking: dat zijn de 'skills' van de 21e eeuw. De kernwaarden van ons daltononderwijs moeten in de praktijk juist zichtbaar maken welke meerwaarde, welke toegevoegde waarde ons onderwijs voor de toekomst heeft. 'Mensen zonder vrees' heeft de wereld nodig, aldus Parkhurst. Mensen die zelfsturend, initiatiefrijk, verantwoordelijk en sociaal in het leven staan.

De Achtbaan

Onder 'hard skills' worden specifieke kennis en vaardigheden verstaan, die kunnen worden gedefinieerd en gemeten. Voorbeelden van hard skills zijn vaardigheden zoals:

  • lezen en schrijven
  • rekenen
  • het spreken van een vreemde taal
  • de vaardigheid om bepaalde computerprogramma's of speciale apparatuur te gebruiken

Onder 'soft skills' verstaan we persoonlijke, emotionele, sociale en intellectuele vaardigheden. Soft skills is een verzamelnaam voor de persoonlijke eigenschappen, sociale vaardigheden, communicatieve vaardigheden, persoonlijke gewoonten, respect en optimisme die kleur geven aan de relaties met anderen:

  • informatievaardigheden, organisatievaardigheden
  • probleemoplossend vermogen
  • reflecteren, kritisch denken
  • teamwork in een groep
  • op opbouwende wijze omgaan met culturele verschillen (culturele intelligentie)
  • het motiveren van zichzelf en anderen
  • coachen
  • luisteren
  • metacognitieve vaardigheden
  • zelfvertrouwen